su sertliği ne demek?
Su Sertliği
Su sertliği, suda çözünmüş halde bulunan minerallerin, özellikle de kalsiyum ve magnezyum iyonlarının miktarını ifade eden bir ölçüdür. Genellikle "ppm" (milyonda parça) veya "dH" (Alman sertlik derecesi) gibi birimlerle ifade edilir.
Sertliğin Kaynakları:
Su sertliği genellikle suyun toprak ve kayalarla temas ettiği bölgelerde, özellikle de kireçtaşı ve dolomit gibi kayaçların bulunduğu alanlarda artar. Yağmur suyu gibi yumuşak sular, bu kayaçlardan geçerken mineraller çözerek sertleşir.
Sertlik Türleri:
- Geçici Sertlik (Karbonat Sertliği): Kaynatmakla giderilebilen sertliktir. Kalsiyum ve magnezyum bikarbonatlardan kaynaklanır.
- Kalıcı Sertlik (Karbonat Olmayan Sertlik): Kaynatmakla giderilemeyen sertliktir. Kalsiyum ve magnezyum sülfatlar, klorürler ve nitratlardan kaynaklanır.
- Toplam Sertlik: Geçici ve kalıcı sertliğin toplamıdır.
Sertliğin Etkileri:
- Sağlık: Genellikle sağlık açısından zararlı değildir, hatta bazı araştırmalar belirli minerallerin faydalı olabileceğini göstermektedir. Ancak aşırı sert sular bazı kişilerde sindirim sorunlarına neden olabilir.
- Ev Aletleri: Sert su, ısıtma elemanlarında kireç birikimine neden olarak ev aletlerinin (çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, su ısıtıcısı vb.) ömrünü kısaltır ve enerji verimliliğini düşürür.
- Sabun Tüketimi: Sert su, sabun ve deterjanların etkinliğini azaltır, daha fazla sabun kullanılmasına neden olur ve yüzeylerde sabun kalıntısı bırakabilir.
- Sanayi: Tekstil, kağıt, gıda ve kimya gibi birçok sanayi kolunda suyun sertliği önemli bir faktördür ve ürün kalitesini etkileyebilir.
Sertliğin Giderilmesi:
- Kaynatma: Geçici sertliği gidermede etkilidir.
- Kimyasal Yumuşatma: Kimyasal maddeler (örneğin kireç, soda) kullanılarak kalsiyum ve magnezyum iyonlarının çöktürülmesi işlemidir.
- İyon Değişimi: İyon değiştirici reçineler kullanılarak kalsiyum ve magnezyum iyonlarının sodyum veya potasyum iyonları ile yer değiştirmesi işlemidir. Evlerde kullanılan su yumuşatma cihazları bu prensibe göre çalışır.
- Ters Ozmoz: Basınç altında suyun yarı geçirgen bir membrandan geçirilerek mineraller ve diğer kirleticilerin uzaklaştırılması işlemidir.
Sertlik Dereceleri:
Su sertliği genellikle aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
- Yumuşak Su: 0-60 ppm
- Orta Sertlikte Su: 61-120 ppm
- Sert Su: 121-180 ppm
- Çok Sert Su: 180 ppm'den fazla